Els de Zanger Uitvaartbegeleiding 5 jaar!

Vandaag bestaat Els de Zanger Uitvaartbegeleiding precies 5 jaar. 🥳 Het begon met mijn droom: zoveel mogelijk mensen begeleiden bij een uniek afscheid. Steeds meer mensen weten Els de Zanger uitvaartbegeleiding te vinden en ik kon het niet meer alleen. 

Inmiddels heb ik een team van mooie mensen om mij heen verzameld die allemaal op hun eigen, unieke manier bijdragen aan het afscheid van uw dierbare.

Ik ben dankbaar 🙏 voor het vertrouwen dat de nabestaanden Els de Zanger Uitvaartbegeleiding iedere keer weer geven. Wanneer mensen dan terugkomen voor een volgende uitvaart, is dat verdrietig voor hen, toch ben ik ook daar dankbaar voor. Zij hebben ervaren hoe wij de zorgen overnemen, zodat er rust en tijd komt voor de nabestaanden om afscheid te nemen en te rouwen.
 

Afgelopen weken is het drukker dan ooit, toch wil ik even stilstaan bij dit mooie jubileum. Misschien zie je onze vernieuwde advertentie komende week in de krant. Achter de schermen werken we druk aan een nieuwe website, houd hiervoor zeker onze socials in de gaten! 🆕 #uitvaartbegeleiding #jubileum #dreamteam #elsdezanger

Unieke uitvaarten, denken in mogelijkheden

Zo aan het einde van het jaar kijk ik terug op het afgelopen jaar. Dat een uitvaart niet standaard hoeft te zijn wordt bij steeds meer mensen bekend. Bij het realiseren van een uitvaart die echt bij de overledene past is het belangrijk te blijven denken in mogelijkheden. Juist dat doe ik graag en daarom vonden ook dit jaar weer veel mensen met speciale wensen voor een uitvaart hun weg naar Els de Zanger uitvaartbegeleiding. Op de valreep van 2022 deel ik graag nog een verhaal, van een bijzonder muzikale uitvaart die ik mocht begeleiden, met u.

Muzikaal afscheid

Vorige week mocht ik een uitvaart begeleiden van een echte familieman die muzikant was in hart en nieren. Ik heb van houtmetpassie.nl verschillende zelfklevende figuurtjes, hartjes, sterren, vlinders,…. maar geen muzieknoten. Hoe mooi zou het zijn om iets met houten muzieknoten te doen tijdens de uitvaart? Ik belde met Waling Westra van #houtmetpassie en hij beloofde uit te zoeken wat er mogelijk was. Twee dagen later werd er een doos bezorgd met houten muzieknoten, geweldig! Naasten konden op deze muzieknoten een laatste groet schrijven en deze op de kist plakken. Zo gingen de liefdevolle boodschappen van de naasten mee met de overledene.

Els de Zanger - Naamloos 3 kopie 1

Kippenvel

De afscheidsbijeenkomst werd niet gehouden in een aula van een begraafplaats of crematorium, maar in een theaterzaal. Er waren live optredens van bekenden van de overledene. De mensen genoten van de prachtige muziek. Toen door het gehele gezelschap ‘You’ve got a friend’ werd gezongen kreeg ik zelf ook even kippenvel.

Vervoer in stijl

Aan het einde van het afscheid vormden alle aanwezigen een erehaag waar de overlende tussendoor gereden werd. Ook vertrekken na het afscheid gebeurde in stijl. Er stond geen statige rouwauto klaar, maar de minirouwauto die werd bestuurd door een familielid. Aan de onderkant van deze mini zijn boxen geplaatst, zodat er tijdens het rijden voor iedereen muziek te horen is.

Els de Zanger - 20221216 PC160003 scaled e1672215404928

Unieke uitvaart

Dit is precies waarom ik het vak van uitvaartbegeleider ben gaan doen. Iedere persoon is uniek en de uitvaart moet passen bij wie iemand was. Deze uitvaart was zeker niet standaard en paste helemaal bij de overledene. Dit was één van mijn bijzondere uitvaarten en wat een voorrecht dat ik dit heb mogen begeleiden.

Nieuwe jaar

Met de kerstdagen achter de rug en het nieuwe jaar voor ons, kijk ik na deze terugblik nog even vooruit. In 2023 hoop ik nog veel meer unieke mensen op hun eigen bijzondere manier te mogen begeleiden naar hun laatste rustplaats. Mijn motto blijft dan ook: niets is onmogelijk!

Voor het nieuwe jaar wens ik iedereen een mooi 2023!

In de media: Uitvaartbegeleiding is meer dan de uitvaart regelen.

Els is geïnterviewd over haar werkwijze als uitvaartbegeleider door het uitvaartplatform. Het hele artikel lees je hieronder of via het uitvaartplatform

“Ook vooraf aan een overlijden zoeken mensen contact met mij. Ze hebben bijvoorbeeld gehoord dat ze uitbehandeld zijn. Maar vaak ook als men alvast de zaken rondom het toekomstig overlijden goed wil regelen. Soms is dit al jaren van tevoren.

 

Zo ben ik laatst bij een echtpaar geweest dat de wens heeft alles op papier te zetten, zodat hun kinderen alleen nog maar hun wensen uit hoeven te voeren. We hebben twee gesprekken gevoerd over wat er allemaal mogelijk is en wat de kosten zijn. Deze mensen wilden graag een wandgraf, maar hadden dit nog nooit in het echt gezien.

Els de Zanger - Bezoek wandgraf

Op een maandag, het zonnetje scheen, zijn we met zijn drieën naar de Essenhof in Dordrecht gegaan en hebben we de wandgraven bekeken. Ik heb hen uitgelegd hoe een begraving hierin gaat. Ze waren zo enthousiast dat ze direct een plekje hebben uitgezocht voor beiden. Alle papieren liggen klaar, het graf is gereserveerd maar voorlopig gaan ze eerst nog een poos genieten van het leven.

Ook wanneer het afscheid achter de rug is bied ik mijn begeleiding aan. Zo mocht ik in oktober bij een familie op een bijzondere manier deel uit maken van de eerste herdenkingsdag van hun overleden moeder en oma. De familie was bijeengekomen om stil te staan bij de dag dat moeder 74 jaar geworden zou zijn. Voor deze gelegenheid hadden de kinderen en kleinkinderen allemaal een eigen as-sieraad met vingerafdruk bij mij uitgekozen. Samen met mijn collega hebben we die avond in het bijzijn van de familie aan de keukentafel, de sierraden en de prachtige urntjes gevuld en overhandigd. Het was een waardevolle avond met een warm samenzijn, vele liefdevolle herinneringen, een lach en een traan.

Els de Zanger - image0 1024x804 1

Tussendoor zorg ik dat ik altijd in ontwikkeling blijf door de nieuwste ontwikkelingen te volgen, veel te lezen en workshops en trainingen te volgen. Dit zorgt ervoor dat ik blijf leren van collega’s in het vak en op de hoogte blijf van de nieuwste trends.  In oktober heb ik, samen met mijn collega Annemarie, een workshop ‘Dragen en begeleiden’ gevolgd. Dit zorgt ervoor dat ik families nog beter kan begeleiden in het dragen van de kist, ook op de schouders.

Zoals u ziet aan de foto’s hebben we echt plezier in ons vak.”

Els de Zanger - Els Annemarie plezier

 

 

Uitvaart in de buitenlucht

Samen met de nabestaande een uitvaart creëren die helemaal past bij de overledene, dat vind ik nog steeds een van mooiste dingen van mijn werk als uitvaartverzorger. Families komen soms met minder gebruikelijke wensen, juist die bijzondere wensen maak ik graag mogelijk. “Alles kan” is niet voor niets mijn motto.

Afscheid in de natuur

Zo kwam ik afgelopen week bij een familie die mij vertelde over een uitvaart die ze eerder  hadden bijgewoond in de buitenlucht. Dit hadden ze zo fijn gevonden. Afscheid nemen middenin de rust van de natuur. Nu zij de uitvaart van hun vader en opa moesten regelen, vroegen ze mij of een uitvaart in de buitenlucht in deze regio ook mogelijk was.

Buitenlocatie

Net voordat ik bij deze familie kwam had ik het prachtige nieuwe buitenpaviljoen van de Essenhof in Dordrecht bezocht. Toen de familie mij vroeg naar de mogelijkheden voor een uitvaart buiten, moest ik daar direct aan denken. Ik nam contact op met de Essenhof en regelde dat het afscheid hier kon plaatsvinden.

Els de Zanger - 934856a6 dd65 465e 9aa4 06d6164bb7ca
Teamwork

Dit paviljoen is zo nieuw, dat deze uitvaart de eerste is die hier georganiseerd werd. Op de dag van de uitvaart is het dan nog even extra spannend. Ik loop nog een extra rondje over het terrein. Ik spreek nog een keer goed door welke muziek er moet worden gedraaid en wanneer. Nog een keer kijk ik of alles op zijn plek staat. Ook alle betrokken medewerkers van de Essenhof zetten hun beste beentje voor. Samen zorgen we ervoor dat deze eerste uitvaart op deze prachtige locatie voor de familie precies verloopt zoals ze wilden. En zelfs het weer werkte mee.

Fijne sfeer

De sfeer tijdens de uitvaart was precies zoals de familie het graag wilde. Het Merwedepaviljoen is een door tentdoek beschutte plek, waardoor  deze ook met slechter weer gebruikt kan worden. De plek wordt omringd door immense bomen en ligt middenin een prachtige pluktuin. Een uitvaart in deze mooie, rustige omgeving buiten voelt echt anders dan in een aula binnen. Er klonk vrolijke muziek uit de speakers, waardoor alle aanwezig in de lach schoten en de overledene direct herinnerde zoals hij echt was. Vanuit de aanwezige bar werden versnaperingen uitgeserveerd.

Els de Zanger - image00008
Alles kan

De familie en ik kijken samen terug op een fijn afscheid. Middenin de natuur, de vogels die fluiten, een reiger die overvliegt. Een fijne ongedwongen sfeer en intiem afscheid. Wat een mooi vak heb ik toch.

Ook een uitvaart verzorgen middenin in de natuur? Of  heb je andere bijzondere wensen? Neem gerust contact met mij op om de mogelijkheden te bespreken.

Kleurrijk afscheid

Niet het eerste waar je aan denkt misschien bij een uitvaartonderneming, kleurrijk. Toch is mijn mooie vak juist heel kleurrijk. Ik doe er alles aan de uitvaart te laten passen bij de kleuren van de persoon waarvan afscheid genomen wordt. Als ik terug kijk naar de afgelopen 2 maanden waren de mensen en dus ook de uitvaarten zo divers en kleurrijk. Daarvan laat ik u graag iets meer zien, uiteraard met toestemming van alle betrokkenen.

Els de Zanger - Untitled Artwork 20 e1647518233470
Erehaag

Zo neem ik u mee naar het afscheid van een jonge vrouw, ze was slechts 11 weken ziek geweest. Ten tijde van haar overlijden mochten er vanwege de geldende corona maatregelen slechts 100 mensen binnen komen bij de uitvaart. Hoe ga je kiezen wie wel en wie niet? Ze was zo geliefd, zoveel mensen die het gezin er graag bij wilde hebben. Natuurlijk was er een livestream, maar dat is toch anders. De familie wilde de mensen graag live zien. Vrienden hebben daarom een haag georganiseerd langs de route van het huis naar de afscheidslocatie. Geweldig, meer dan 100 mensen langs de route die met brandende fakkels een eerbetoon brachten aan deze vrouw.  Na de afscheidsdienst was er een cateraar en werd er buiten getoost op haar.

Els de Zanger - IMG 4820 1 e1647590077151
Gebed en gezang

Er was een afscheid van een jongeman die altijd in het buitenland heeft gewoon, maar naar zijn familie in Nederland is gekomen om te sterven. Het afscheid was heel intiem, bij familie thuis waar hij ook opgebaard lag. Er werden kaarsen gebrand, gebeden en gezongen onder begeleiding van een gitaar. Na het afscheid thuis zijn we naar de begraafplaats gegaan. Daar werden we opgewacht door een grotere groep aanwezigen en zo hebben we hem naar zijn laatste rustplaats begeleid.

Els de Zanger - indo hapjes oke

Indonesische hapjes

Ook het afscheid van een mevrouw uit Indonesië was bijzonder. Tijdens het voorgesprek thuis werd ik al direct verrast met lekkere Indonesische hapjes. In de week tussen het overlijden en de uitvaart was er altijd volop eten. De dienst was gedeeltelijk in het Indonesisch en gedeeltelijk in het Nederlands. Er werd aan de andere kant van de wereld met behulp van een livestream meegekeken naar het afscheid en bij het afscheid zelf werden heel veel foto’s gemaakt door alle aanwezigen. Na de dienst kregen alle aanwezigen een ‘Prima Kassie’ mee. Toen ik voor het nagesprek langs kwam bij de familie hadden ze speciaal voor mij Risolles Lemper gemaakt, waarmee ook mijn thuisfront erg blij was.

Els de Zanger - IMG 4926 e1647517365736

Groot verdriet

Helaas gaan ook baby’s soms dood…. Dit mannetje had het bij zijn mama in de buik al heel moeilijk gehad. Hij heeft na zijn geboorte slechts een uurtje geleefd. Hoe veel verdriet is er dan bij mama en papa, opa’s en oma’s? Ook ik pink dan echt wel eens een traantje weg, ik ben zelf ook oma. Dit afscheid was een heel ingetogen afscheid in de familiekamer van het crematorium met een klein gezelschap. Er was veel muziek en heel veel kaarsjes.

Dankbaarheid

Wat een contrast als je dan in dezelfde week een familie mag begeleiden bij het afscheid van een 96 jarige. Er was natuurlijk ook verdriet, maar dit was anders. Er was vooral dankbaarheid dat ze zo lang van zijn wijsheid hebben mogen genieten. Na het afscheid was het zelfs best gezellig, een samenkomst van familie die elkaar weer zag na een lange tijd en samen herinneringen ophaalden.

Els de Zanger - sea 7039471 1920 e1647518302819
Regenboog

Deze periode werd kleurrijk afgesloten door het overlijden van iemand waarvoor we een prachtige kaart hebben ontworpen in met kleuren van de regenboog.

Zo ziet u dus wat een variatie aan mensen ik ontmoet. Dit maakt mijn werk zo ontzettend mooi en dus ook prachtig kleurrijk om te doen.

De nieuwste ontwikkeling in uitvaartbegeleiding in 2022

Alle feestdagen zijn weer achter de rug, nou ja feestdagen? Voor velen zal het ook een “eerste kerst zonder” zijn geweest. En dan zijn veel mensen blij dat deze decembermaand weer voorbij is. Dan beginnen we aan een nieuw jaar, 2022 alweer. Een mooi moment om vooruit te kijken. Wat is de nieuwste ontwikkeling in uitvaartbegeleiding in 2022? Zo aan het begin van een nieuw jaar blik ik ook altijd even terug en vooruit.

2021: Creativiteit, groei en vreugde en verdriet

2021 een jaar van hoop maar ook van verandering. Zakelijk was het wederom een druk jaar. Er moest regelmatig creatief gedacht worden hoe we een uitvaart vorm zouden geven, omdat het weer eens anders moest i.v.m. de beperkende maatregelen. Covid zal ons nooit verlaten vrees ik. En hoe ziet de toekomst er voor mijn bedrijf uit? Als mijn bedrijf zo blijft groeien zal ik moeten kijken hoe ik ondersteuning kan krijgen zodat de groei niet ten koste van mezelf gaat.

Op het persoonlijke vlak was het ook een jaar met vreugde en verdriet. Net voor de zomer heb ik afscheid moeten nemen van mijn broer en nog geen twee weken later ik ben weer oma geworden van een prachtige kleindochter. Leven en dood, zo dicht bij elkaar, zo is het ook in mijn leven.

Resomeren, een alternatief voor begraven of cremeren

Er zijn ook spraakmakende ontwikkelingen in de uitvaartwereld. Zo hoor je steeds vaker over resomeren als alternatief voor begraven of cremeren. In een aantal landen wordt resomeren mondjesmaat toegepast. Op dit moment is resomeren in Nederland nog niet mogelijk. De verwachting is dat dit vanaf het voorjaar 2022 mogelijk zal zijn. Inmiddels ben ik volledig geschoold in resomeren, dus wanneer de methode in Nederland beschikbaar is zal dit ook bij Els de Zanger Uitvaartbegeleiding mogelijk zijn.

Desmond Tutu kiest voor resomeren

Laatst was in het AD te lezen dat de anti-apartheidsheld Tutu ervoor gekozen heeft zijn lichaam te laten resomeren.

“ De eenvoudige kist met de stoffelijke resten van Tutu werd na de dienst de kerk uitgedragen om de geliefde geestelijke elders in kleine kring te resomeren, een duurzaam alternatief voor begraven en cremeren. Zijn as keert later terug naar de kerk, waar de urn wordt bijgezet, niet ver van zijn spreekgestoelte.“

Wat is resomeren?

Resomern is een duurzamer alternatief voor begraven of cremeren. Bij begraven wordt het lichaam door de bodembacteriën gehydrolyseerd(opgelost) tot er alleen nog botten overblijven. Dit proces neemt behoorlijk wat tijd in beslag. Bij een crematie wordt het lichaam door verbranding opgelost en blijven er alleen botten over. Deze botten worden fijngemaakt tot as, die aan de nabestaanden wordt terug gegeven. Voor een crematie zijn hoge temperaturen nodig, dit kost relatief veel energie.

Bij resomeren wordt het lichaam in een speciale watertank geplaatst, hier voegt men een oplossing van KOH (soort zeep oplossing) aan toe en onder hoge druk en hoge temperatuur, wordt het lichaam in ca 3 – 4 uur opgelost. Net als bij een crematie blijven er alleen botten over, deze worden fijngemaakt tot as en dit kan aan de nabestaanden worden terug gegeven.

Duurzaam

De uitstoot van CO2 die bij het proces van resomeren vrijkomt is vele malen lager dan bij begraven of cremeren. Resomeren is dus zeker duurzamer. Er zijn echter nog wel wat haken en ogen. Het lichaam moet in een resomeer-installatie worden geplaatst. Deze installaties zullen voorlopig zeker nog niet in elke gemeente aanwezig zijn. Om bij een installatie te komen moet er waarschijnlijk verder gereden worden, dit is natuurlijk weer minder duurzaam dan een uitvaart in de eigen woonplaats.

Verder moet op dit moment resomeren als mogelijkheid naast cremeren of begraven in de wet op de lijkbezorging worden opgenomen. Tot slot is er nog een praktisch probleem. Bij resomeren wordt het lichaam zonder kist in de installatie geplaatst, wat doe je dan met de kist na de uitvaart?

Innovatie

Kortom, resomeren is een innovatieve ontwikkeling, maar er moet nog wel het een en ander uitgewerkt worden. Toch was dit ook de mening na de eerst crematie in 1914. Pas in 1968 is de wet op de lijkbezorging aangepast en werd een crematie gelijkgesteld aan een begrafenis.  Inmiddels wordt er vaker voor een crematie dan een begrafenis gekozen in Nederland.

Ik ben zeer benieuwd naar deze nieuwe ontwikkeling en volg de mogelijkheden op de voet. De benodigde certificaten zijn behaald en zodra het echt mogelijk is om voor resomeren te kiezen zal ik u hierover informeren. Mocht u vragen hebben over resomeren, neem dan contact met mij op ik kan u er meer over vertellen.

Natuurbegraven, iets voor mij?

De vraag die ik mezelf wel eens heb gesteld: Wil ik wel worden begraven? Met zijn alleen op een rijtje, een graf kopen voor 20 jaar en daarna weer kosten, in de vorm van onderhoud afkopen, voor je nabestaanden. Of als je voor een algemeen graf kiest met ‘vreemden’ in een graf. Nee mij niet gezien. Zou dit op een natuurbegraafplaats anders zijn?

Maar ik zie wel mooie ceremonies rond het graf voor me. En door een jazzband voor de stoet uit naar het graf gebracht worden lijkt me geweldig. Alleen die algemene begraafplaats past dan niet in het plaatje. Wat is er als alternatief?  Cremeren. Mmm….Wel lekker clean, gewoon  alles binnen, geen last van slecht weer. Maar ja die oven, wil ik dat nou wel?

Door de beperkingen van de afgelopen anderhalf jaar zijn wij als uitvaartverzorgers zeer creatief geworden in het bedenken van een waardevolle afscheidsceremonie dus dat komt wel goed voor mijn gevoel, dat zal wel mooi geregeld worden als mijn afscheid daar is. Maar dan? Resomeren komt eraan, ik heb er van de week een scholing over gevolg, daar zal ik later meer over vertellen. Maar dat spreekt me ook nog niet echt aan.

Het is mijn dagelijkse werk maar voor mezelf ben ik er nog niet helemaal uit. Door een van mijn kinderen op het spoor gezet daar toch eens iets over op papier te zetten, ben ik dus gaan nadenken.

Ik wil het liefst begraven worden maar als mijn nabestaanden kiezen voor cremeren vind ik dat ook prima, tenslotte moeten zij verder met hun verdriet. De keuze begraven/cremeren hangt voor de nabestaanden ook af, denk ik, van de leeftijd van de persoon die overlijdt.

Eigenlijk word ik van beiden niet enthousiast. Tot vanochtend. Ik heb een zakelijk bezoek gebracht aan Natuurbegraafplaats Zomerlanden.

Deze ligt in de Hoeksche Waard, vlak bij het crematorium Hoeksche Waard.  Langs de Oude Maas bij het oude brughoofd van de Barendrechtsebrug. Het bos is zo’n 50 jaar oud.  Bij de bouw van de Heinenoord tunnel is de grond die daarbij overbleef hier neer gelegd. En er is een bos op aangeplant. Doordat het gebied hoger is als de omgeving is het zeer geschikt als begraafplaats.

Vroeger, toen ik zelf nog in Oud-Beijerland woonde heb ik daar wel gefietst maar het was een onverzorgd natuurgebied. Nu wordt het gebied onderhouden, er zijn wat paden aangelegd, Zieke bomen hebben het veld moeten ruimen maar daarvoor in de plaats zijn direct nieuwe bomen aangeplant.

Een blijvende verbinding tussen de mens en de natuur.

En wat is het er prachtig. De wind ruist door de bladeren, ergens in de verte tikt een specht op een boom, je loopt echt in de natuur.

Remco de Jonge, van Natuurbegraafplaats Zomerlanden vertelde ook dat de natuur leidend is. Dus je kan je plekje uitzoek waar je wil maar het moet niet tegen de natuur in gaan. Stel dat er net een vossenhol op die plek is dan zal jouw plaatsje een aantal meters op moeten schuiven.

Zo zijn er nog wel wat regeltjes waar rekening mee moet worden gehouden. Alles met respect naar de natuur en de mens. Het is echt een groen uitvaart. Er mag ook niets op het graf worden geplaatst.

Geen bloemen, ja wel net na de begrafenis, geen steen, geen kaarsje of iets dergelijks. Wel een natuurlijk grafmonument in de vorm van een boomschijf.

Natuurbegraafplaats Zomerlanden is een particulier initiatief maar wel aangesloten bij Natuurbegraafplaatsen van Waarde.  Dit is ontstaan uit een samenwerking tussen pioniers van het natuurbegraven in ons land. Ook beheren zij een aantal natuurgebieden en natuurbegraafplaatsen.  Dus het is niet zo dat dit over een x aantal jaar weer is verdwenen. Alles is wettelijk en juridisch goed vastgelegd en geregeld. De eeuwigdurende grafrust blijft echt eeuwigdurend.

Ik ga er nog eens een nachtje over slapen maar ik vind het een heel mooi iets. En het is lekker dicht bij huis.

De twee uitersten van het leven

 

Binnen mijn familie kreeg ik te maken met een sterfgeval. Het overlijden vond in België plaats. Wat gaat alles daar op een andere manier dan in Nederland. Het was ook nog in de eindperiode van de coronatijd met andere regels dan in Nederland.

België

De Belgische collega’s doen hun werk met liefde en geduld, maar toch voelde het voor mij afstandelijk. Het gaat daar heel formeel. De overledene wordt bij een thuis overlijden, thuis verzorgd en gekleed. Vervolgens op de brancard mee naar het uitvaartcentrum genomen. Opbaren thuis is niet gebruikelijk.

Er was gekozen voor een crematie.

Er wordt een datum afgesproken voor de afscheidsplechtigheid en de dag ervoor vindt de daadwerkelijke crematie al plaats. Ik, als uitvaartondernemer, mocht die dag aanwezig zijn en zo het hele proces bijwonen. En waar mogelijk mee helpen.

Crematiekist

De overleden werd op de dag van de crematie in een speciale crematiekist gelegd. Het leek mij niet meer dan karton, bekleed met geplooid satijn. Pfff, dat is echt even slikken als je dat ziet. Het zou niet mijn keuze zijn. Maar ja ’s landswijs, ’s lands eer.

Crematie

Vervolgens werd het lichaam door iemand van de onderneming naar het crematorium vervoerd. Geen vlaggen op de auto, niet voorlopen, niets van dat alles. In mijn eigen auto ben ik achter de transportauto aangereden, met 120 over de snelweg, naar het crematorium. Daar aangekomen heb ik geholpen met het uit de auto tillen van de kist en op de knop gedrukt bij de aanvang van de crematie. Tja…. al zo vaak beroepsmatig zo gestaan maar nu is het toch anders.

Afscheidsplechtigheid

De volgende dag zou de urn verzegeld en wel aanwezig zijn bij de afscheidsplechtigheid.

Het afscheid was in dit geval in het uitvaartcentrum. Wij namen met elkaar plaats rondom de urn. Direct na de plechtigheid gingen wij naar de plaatselijke begraafplaats voor de as verspreiding aldaar.

Nu denk je de urn nemen we in onze eigen auto mee naar de begraafplaats. Mooi zo’n laatste rit je dierbare dicht bij je. Nee dus, deze moet in een rouwauto (grote cadillac in dit geval) vervoerd worden.

De urn is verzegeld en blijft verzegeld tot op de begraafplaats waar alleen een ambtenaar van de lokale overheid de verzegeling mag verbreken. Vervolgens wordt de as in een speciale uitstrooi mechanisme gedaan en heel respectvol kwam de meneer van de begraafplaats hiermee aan lopen.

Uitstrooien

Op een speciale zuil bij het strooiveld werd deze neergezet en hier vond nog een soort van kleine ceremonie plaats, zoals wij rond het graf doen. (ik had het vogelpoepje even weg geveegd van de zuil voor ik de urn neer zou zetten, maar dat is een klein detail). En toen mochten de mensen die dit wilde de urn pakken en door middel van het indrukken van een handel, waardoor er aan de onderkant iets openging, de as uitstrooien.

’s Landswijs, ’s lands eer

Zo gebeurde het dat wij anderhalf uur na aanvang van de afscheidsplechtigheid de as al hebben uitgestrooid en alles achter de rug is. Nou ja, dan begint het natuurlijk pas maar de ceremonie e.d. is dan afgerond inclusief het uitstrooien van de as.

Kleinkind

En dan ga je naar huis en wordt in diezelfde week een kleinkind geboren. Een prachtig meisje gezond en wel, met een trotse opa en oma en een nog trotsere pappa en mamma.

Leven en dood, de twee uitersten van het leven waar wij geen invloed op hebben. Ik heb een mooi vak.

Kinderuitvaarten

Kinderuitvaarten, is dat anders dan een uitvaart van een volwassene?

Deze vraag is niet zo makkelijk met ja of nee te beantwoorden

Nee het is niet anders. Want beiden doe ik met even veel aandacht en inzet voor de familie die ik begeleid.

Ja het is toch wel anders. Naast het verdriet van ouders, zijn er ook vaak grootouders die intens verdrietig zijn. Misschien zijn er ook wel broertjes of zusjes.

Of is er een school of een sportvereniging waar het overleden kind deel van uitmaakte. Hoe ga je vormgeven aan het afscheid zodat er voor hen ook mogelijkheden zijn om hun verdriet te delen met de familie. De leeftijd waarop een kind overlijdt en de oorzaak van het overlijden hebben ook invloed op de beleving van de ouders en de omgeving.

Ik heb al divers families mogen begeleiden bij het verlies van hun kind. Van stil geboren baby’s tot jongvolwassenen en het blijft hartverscheurend. Het verdriet te zien en te voelen bij een ouder die zijn kind verliest. Dat hoort toch eigenlijk niet je eigen kind overleven? Maar helaas gebeurt het.

Er komt dan zo veel op de familie af. Ieder reageert op zijn of haar eigen manier, de een schiet in de regelmodus, de ander verlamd van verdriet en wie heeft er oog voor het zusje of de opa die ook worstelen met hun gevoelens. Sterk zijn, niet je tranen laten zien, gewoon doorgaan alsof er niets is gebeurt….   Ik ben er om met een soort helicopterview het overzicht te houden. Hierdoor zie ik waar er op dat moment behoefte aan is en kan ik vertellen wat er mogelijk is.  Ook weet ik wat de wettelijke regels zijn, bv bij een vroeggeboorte.

Maar ook ik heb zo mijn gevoelens. Wat doet een overlijden van een kind met mij. Hoe ga ik hier mee om. Het overlijden van een kind raakt ook bij mij een gevoelige snaar. Het is dan fijn om af en toe extra scholing te krijgen, Sparren met collega’s en met vele handvatten weer naar huis te gaan.

 

 

Ook ik ben gewoon maar een mens met onzekerheden van tijd tot tijd.

 

 

Dagje trainen

Afgelopen week heb ik een dag training gevolgd bij Hanke Amels van Fier het Leven.Ik ben altijd zo onder de indruk als ik haar blog’s lees. Ik wil dit ook leren, zulke mooie ceremonies neerzetten dacht ik. En ik heb me aangemeld toen zij hier een training in ging geven. Door de corona maatregelen ging de training die gepland stond eind 2020 niet door. Maar wat in het vat zit…..  27 mei was het zover. Nu maar hopen dat het werk me ruimte zou geven om er een dagje tussenuit te zijn. En ja hoor dat was gelukkig zo.

Lichtjes ceremonie

Met een select gezelschap kwamen we samen op een prachtige locatie in Delft. Hanke verwelkomde ons met een lichtjes ceremonie en zo werden we de dag door geleid. Zij deelde haar tips en tricks en er was alle ruimte om vragen te stellen. Na een lekker lunch nog even verder door de stof heen. Toen we allemaal in een after-lunch dip belanden zijn we door Delft gewandeld. Uitwaaien in de herfstige meidagen van 2021. Met een onderweg lekker koffie to-go (nou eigenlijk vooral de taartjes erbij) gescoord, keerden we weer terug op de locatie.

Zelf aan het werk

Daar gingen we zelf aan de slag met een verhaal over Kees. We kregen een verslag van het gesprek wat had plaatsgevonden met de familie, de muziek die gekozen was en daar konden wij mee aan de slag. Opdracht: Maak een draaiboek voor de ceremonie in de en aula en aansluitende de begrafenis. Het is geheel aan jullie om het in te vullen. De familie had een wisselende relatie met de alleenstaande en eigenzinnige Kees. Na een half uurtje zwoegen mochten wij onszelf presenteren. En dan is het zo leuk om te zien dat we allen hetzelfde verhaal kregen en ieder er zijn eigen draai eraan heeft gegeven om deze ceremonie vorm te geven. En allen waren ze even mooi en werden de goede maar ook de mindere kanten op een warme, humorvolle manier benoemd. Kees maar ook de familie kregen de erkenning die ze zo verdienden.

Feedback

En dan krijg ik als feedback van Hanke:  “Wat ik ook hoop is dat je het zelfvertrouwen uit de training van donderdag meeneemt je werk in. Zoals ik al zei: ik ben onder de indruk van je kwaliteiten op schrijfgebied. En zoals je zelf zei: ik kan dit al. En toch is het dan lekker als je daarin op gezette tijden bevestigd wordt.”

Weet je: ook ik ben gewoon maar een mens met onzekerheden van tijd tot tijd.

Dank je wel Hanke en collega’s voor deze mooie leerzame dag.